Wat is het nut van een verzekering bestuurders aansprakelijkheid?

Laatste update: 15-03-2023

Als goede ondernemer zorgt u ervoor dat uw gebouwen verzekerd zijn tegen brand, dat uw onderneming een aansprakelijkheidsverzekering heeft lopen, maar hebt u ook al eens stilgestaan bij het beschermen van uw persoonlijk vermogen?

De bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering¹ is een polis die vaak over het hoofd wordt gezien of zelfs niet gekend is. Onbekend maakt onbemind!

Wat dekt deze polis precies?

Het kernwoord binnen deze verzekering is: bestuursfout. De bestuurdersaansprakelijkheid moet dan ook onderscheiden worden van de polis BA Uitbating of de verzekering beroepsaansprakelijkheid (zie hiervoor onze pagina over beroepsaansprakelijkeheid & BA uitbating) die andere risico’s dekken. Met een polis BA uitbating en beroepsaansprakelijkheid bent u alvast goed verzekerd voor fouten tijdens uw activiteit die schade aan derden veroorzaken, maar helaas volstaan deze verzekeringen niet om u in te dekken tegen bestuursfouten waarbij uw privévermogen aangesproken kan worden.

Concreet gaat het om foutieve beslissingen van bestuurders (ook feitelijke bestuurders) in het kader van hun mandaat. Er wordt getoetst hoe een normale en zorgvuldige bestuurder in dezelfde situatie zou gehandeld hebben. Dat er soms zware knopen doorgehakt dienen te worden of bestuurders beslissingen moeten nemen in onzekere tijden, speelt dus zeker een rol.

Een bestuursfout kan omwille van een schade-eis, van de vennootschap zelf of van derden, leiden tot serieuze financiële gevolgen. De verzekering beschermt het persoonlijk vermogen van de bestuurder(s) door tussenkomst te verlenen bij schadevergoedingen, verdedigingskosten, kosten voor reputatieherstel omwille van een onterechte claim, kosten voor psychologische bijstand, …

Vaak wordt ook een dekking na het einde van de verzekering (bv. 60 maanden) voorzien. De maatschappij komt in die zogenaamde ‘uitloopperiode’ tussen voor een schade-eis die voortvloeit uit een fout, begaan voor het einde van de polis.

Voorbeelden van bestuursfouten

• Een grove fout die bijgedragen heeft tot het faillissement van de onderneming zoals ernstige fiscale fraude
• Inbreuk op de milieuwetgeving
• Inbreuk op de vennootschapswetgeving: het niet-tijdig neerleggen van de jaarrekening of de niet-naleving van de alarmbelprocedure
• Wrongful trading²: het verderzetten van de activiteiten terwijl de onderneming verloren is

Belangrijk! Indien een bepaalde beslissing door een orgaan (bv. Raad van bestuur) of medebestuurder wordt genomen dan kan elke bestuurder hoofdelijk aansprakelijk³ worden gesteld. Dit wil zeggen dat ieder voor het volledige bedrag kan worden aangesproken. Een persoon kan zich wel bevrijden door de fout te melden en te bewijzen dat hij zelf geen fout heeft begaan.

Beperking van de bestuurdersaansprakelijkheid

Het Wetboek Vennootschappen heeft enkele maximumgrenzen vastgelegd, afhankelijk van de grootte van de onderneming. Hierbij wordt rekening gehouden met de omzet en het balanstotaal.

Gemiddelde omzet & gemiddeld balanstotaal: er wordt rekening gehouden met de drie boekjaren voor het instellen van de vordering of de periode sinds de oprichting indien er sindsdien minder dan drie boekjaren zijn verlopen.

De limieten gelden ongeacht het aantal schade-eisers of bestuurders. De begrenzing kwam er om de risico’s beter verzekerbaar te maken.

Let op! Men zou kunnen stellen dat het nieuwe wetboek voor een beperking van de aansprakelijkheid van bestuurders heeft gezorgd maar dat is, omwille van de hoofdelijkheid en onderstaande redenen, wat kort door de bocht:

• Contractueel kunnen geen lagere grenzen worden vastgelegd⁴.
• Een onderneming (of dochtervennootschap) kan haar bestuurders niet (meer) vrijwaren voor hun aansprakelijkheid. Exoneratiebedingen zijn dus verboden.
• De maximumgrenzen gelden niet in een aantal gevallen. Een zware fout of opzet zijn logisch maar ook bij lichte fouten, die eerder gewoonlijk voorvallen, zal de beperking niet gelden. De grens geldt dus enkel bij een toevallige lichte fout!

Schadeclaims ten gevolge van de Corona crisis

Bepaalde ondernemingen zijn omwille van de coronacrisis in een slechte financiële situatie terechtgekomen. Bestuurders doen er goed aan om elke beslissing dubbel te overdenken zodat er geen fouten worden gemaakt die tot een schadeclaim zouden kunnen leiden, bijvoorbeeld het aangaan van nieuwe verbintenissen terwijl de onderneming niet meer te redden valt of het niet naleven van procedures in de vennootschapswetgeving.

Een verzekering afsluiten voor u als bestuurder

Vaak sluit de vennootschap een verzekering af voor al haar bestuurders. Nog meer dan bij andere verzekeringen, is de polis D&O echt maatwerk. Volgende vragen maken duidelijk dat de voorwaarden van de verzekeraars grondig dienen bekeken te worden:

• Tot welk bedrag moet er dekking zijn?
• Is het gemeenschappelijke vermogen gedekt en is er zo bescherming voor uw echtgenoot/wettelijk samenwonende partner?
• Zijn er geografische beperkingen (bv. Canada/VS)?
• Waarborg reputatieherstel: zijn er sublimieten?
• Wat met filialen?
• …

De combinatie van de polissen BA uitbating (afhankelijk van uw activiteit aangevuld met beroepsaansprakelijkheid) en Bestuurdersaansprakelijkheid zorgen, voor u als ondernemer, voor de nodige gemoedsrust. Op die manier kan u zich focussen op wat u graag doet, namelijk: ondernemen!

Indien u meer informatie en/of een offerte wenst, neem dan zeker contact op met één van onze specialisten. Zij helpen u graag verder.

1) Vaak D&O-polis (Directors & Officers) genoemd.
2) Dit is een relatief nieuw begrip, ingevoerd door het Wetboek Economisch Recht (artikel XX.227).
3) Het nieuwe Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen heeft voor een uitbreiding van de hoofdelijke aansprakelijkheid gezorgd. Een onderneming kan de verhouding tussen de verschillende bestuurders vastleggen.
4) Het is wel aan te raden om de opdrachten van de bestuurders duidelijk te omschrijven en ook de gevolgen van bepaalde handelingen op te nemen in de overeenkomsten.