Vrij aanvullend pensioen zelfstandigen (VAPZ)
Laatste update: 8-09-2025
Een Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ) starten, is een slimme keuze voor elke zelfstandige die op een fiscaal aantrekkelijke manier een extra spaarpotje voor later op wil bouwen. U neemt zo zelf de touwtjes in handen voor een comfortabele toekomst.
Is het pensioen van een zelfstandige voldoende?
Is het wettelijk pensioen van een zelfstandige voldoende?
Nee! Het pensioen van een zelfstandigen is geen vetpot:
- Voor een alleenstaande ongeveer 1.300 euro.
- Voor een gezinshoofd 1.600 euro.
Om uw levensstandaard na pensionering te behouden, is aanvullend sparen dus essentieel.
Waarom kiezen voor een VAPZ?
Een VAPZ biedt tal van verschillende voordelen:
- De premies zijn fiscaal aftrekbaar als beroepskost.
- U betaalt minder sociale bijdragen.
- U krijgt een gewaarborgd rendement (Tak 21). Bij een bepaalde verzekeraar kunt u ook kiezen voor een combinatie met Tak 23.

Het verschil tussen een VAPZ en sociaal VAPZ
U bepaalt zelf hoeveel u spaart. U moet zich wel aan een minimum en maximum houden. De minimumpremie bedraagt 100 euro. Het maximum in 2025 bedraagt 4.000,44 euro voor een gewone VAPZ en 4.602,71 euro voor een sociaal VAPZ.
Bij beide soorten VAPZ kan u de premies die u betaalt, aftrekken van uw bruto beroepsinkomsten. Dat betekent dat u uiteindelijk minder personenbelasting en sociale bijdragen zal betalen.
U mag maximaal 8,17 % van uw netto beroepsinkomsten storten voor uw VAPZ. Als u een sociaal VAPZ heeft, kunt u tot 9,40 % van uw beroepsinkomsten sparen. Omdat uw beroepsinkomsten van het lopende jaar natuurlijk nog niet bekend zijn, baseert u zich op uw inkomsten van drie jaar geleden. Deze mag u wel herwaarderen. U doet dat door het inkomen te vermenigvuldigen met een coëfficiënt. Voor 2025 vermenigvuldigt u uw beroepsinkomsten uit 2022 met 1,092330529.
Een voorbeeld maakt bovenstaande wat duidelijker.
- Inkomen € 36.000 in 2022
- Coëfficiënt van 1,092330529 voor de omrekening naar 2025
- Inkomen van € 39.323,90 (€ 36.000 x 1,092330529)
U mag in 2025 € 3.212,76 sparen via de gewone VAPZ (8,17% van € 39.323,90).
Uit voorgaande informatie blijkt dat de aftrekbare premie bij een sociaal VAPZ dus 15 % hoger ligt.
Een deel van uw premie gaat naar een solidariteitsfonds. U bouwt hiermee geen extra pensioen op, maar geniet extra bescherming bij:
- Arbeidsongeschiktheid of ernstige ziekte.
- Moederschap.
- Overlijden.
Samengevat
| VAPZ | Sociaal VAPZ |
|---|---|
| Fiscaal voordeel | Fiscaal voordeel |
| 8,17% van het netto beroepsinkomen | 9,40% van het netto beroepsinkomen |
| Maximum van € 4.000,44 in 2025 | Maximum van € 4.602,71 in 2025 |
| Geen social luik | Sociaal luik: deel van de premies gaat naar solidariteitsfonds + extra bescherming |
Wordt uw kapitaal belast?
Ja. Wanneer u uw kapitaal ontvangt, moet u daar belastingen op betalen. De fiscus behandelt het kapitaal als een fictieve rente. Dat betekent dat u niet in één keer belastingen betaalt op de hele som, maar gespreid over dertien jaar. Dat is voor u heel wat voordeliger. Bent u 65 jaar of ouder bij opname? Dan betaalt u slechts gedurende 10 jaar belastingen. Dat is dus nog voordeliger.
Als u tot uw wettelijke pensioenleeftijd doorwerkt, bekomt u trouwens nog een voordeel. Dan wordt slechts 80 % van het kapitaal in een fictieve rente omgezet. De overige 20 % blijft onbelast. Zo stimuleert de overheid u om actief te blijven tot 66 jaar (en vanaf 2030: 67 jaar).
U doet reeds aan pensioenopbouw?
Hebt u al een andere spaarformule: Pensioensparen, Langetermijnsparen of IPT? Geen probleem! U mag de verschillende oplossingen voor pensioenopbouw combineren. Contacteer ons gerust voor een vrijblijvend gesprek. Wij begeleiden u graag naar een zorgeloze toekomst.



