Vrij aanvullend pensioen zelfstandigen (VAPZ)

Laatste update: 8-03-2023

Het wettelijk pensioen voor zelfstandigen is niet voldoende voor een rustige oude dag. Het is dus aan u om zelf initiatief te nemen. Via het VAPZ kan u een extra spaarpotje aanleggen voor uw pensioen. En, belangrijk op te weten, het is fiscaal interessant.

Is het pensioen van een zelfstandige voldoende?

Het pensioen van een zelfstandigen is geen vetpot:

Voor een alleenstaande ongeveer 1.300 euro.
Voor een gezinshoofd 1.600 euro.

Om een aangename levensstandaard te behouden is zelf extra sparen dan ook nodig.

Waarom kiezen voor een VAPZ?

Een VAPZ biedt verschillende voordelen:

De premies zijn fiscaal aftrekbaar als beroepskost.
U betaalt minder sociale bijdragen.
U krijgt een gewaarborgd rendement.

Gewoon VAPZ en sociaal VAPZ

Bij een sociaal VAPZ ligt de aftrekbare premie 15 % hoger. Een deel van uw premies wordt dan gebruikt voor een solidariteitsfonds. U bouwt daarmee geen pensioen op, maar bent beter beschermd. U bent dan extra verzekerd:

Tegen arbeidsongeschiktheid en ernstige ziekte.
Bij moederschap.
In geval van overlijden.

De precieze dekking verschilt van verzekeraar tot verzekeraar.

Als u al voldoende verzekerd bent, hoeft u hier natuurlijk niet voor te kiezen. In dat geval gaat u voor de gewone VAPZ.

Sparen via een VAPZ

U bepaalt zelf wat u spaart. U moet zich wel aan een minimum en maximum houden. De minimumpremie bedraagt 100 euro. Het maximum 3.859,40 euro voor een gewoon VAPZ en 4.440,43 euro voor een sociaal VAPZ.

Wat is uw fiscaal voordeel?

U kan de premies die u betaalt, aftrekken van uw bruto beroepsinkomsten. Dat betekent dat u uiteindelijk minder personenbelasting zal betalen.

U mag maximaal 8,17 % van uw netto beroepsinkomsten storten voor uw VAPZ. Als u een sociaal VAPZ heeft, kunt u tot 9,40 % van uw beroepsinkomsten sparen. Omdat uw beroepsinkomsten van het lopende jaar natuurlijk nog niet bekend zijn, moet u zich baseren op uw inkomsten van drie jaar geleden. Dat mag u wel revaloriseren. U doet dat door het te vermenigvuldigen met een coëfficiënt. Voor 2023 vermenigvuldigt u uw beroepsinkomsten uit 2020 met 1,18313797.

Had u in 2020 een inkomen van 50.000 euro. Dan mag u in 2023: 8,17 % sparen van 59.156,90 (50.000 × 1,18313797) = 4.833,12 euro. Het bedrag wordt sowieso beperkt tot het wettelijk maximum van 3.859,40 euro.

Wordt uw kapitaal belast?

Ja, wanneer u uw kapitaal ontvangt, moet u daar belastingen op betalen. De fiscus behandelt het kapitaal als een fictieve rente. Dat betekent dat u niet in één keer belasting betaalt op de hele som, maar gespreid over dertien jaar. Dat is voor u heel wat voordeliger. Als u 65 jaar of ouder bent wanneer u het kapitaal opneemt, betaalt u maar gedurende tien jaar belastingen. Dat is dus nog voordeliger.

Als u tot uw 65ste doorwerkt, doet u trouwens nog een voordeel. Dan wordt maar 80 % van het kapitaal in een fictieve rente omgezet. De andere 20 % blijft onbelast.

U merkt het, de overheid wil u hiermee aanmoedigen tot aan uw 65ste actief te blijven.